Tương truyền, trong thời khắc đất trời giao hòa, vào ngày mùng 10 tháng Giêng, nàng tiên Âu Cơ giáng trần để du ngoạn cảnh xuân. Khi đó, Vua Sùng Lãm tức Lạc Long Quân là người tài cao đức rộng đi tuần thú ở Động Bạch Hổ gặp và kết duyên với nàng Âu Cơ. Bách noãn bào thai là tiền thân của câu chuyện cổ “ chiếc bọc trăm trứng” nở ra được 100 người con trai khỏe mạnh, khôi ngôi tuấn tú. Mẹ Âu Cơ đi đến đâu cũng thu phục nhân tâm, dạy dân cấy lúa trồng dâu, chăn tằm dệt vải cho nên mới có câu “ Đất tổ nơi phát triển của vùng văn minh lúa nước”. Từ đó đến nay, cứ vào ngày mồng 10 tháng Giêng, dân làng lại mở hội tưng bừng với các nghi thức trang nghiêm để mừng ngày Thánh mẫu Âu Cơ giáng trần như: rước lễ ra Đền Ông để xin chân nhang; Đội Tế, đội Kiếm tế dâng Mẫu; phần hội gồm có các trò chơi dân gian, đồng diễn thể dục dưỡng sinh…

Lễ kỷ niệm ngày thánh mẫu Âu Cơ giáng trần có ý nghĩa lịch sử to lớn trong đời sống tâm linh của người Việt, gắn liền với tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương của dân tộc Việt Nam. Đây là dịp để người dân khắc ghi công đức của tổ tiên, thể hiện đạo lý uống nước nhớ nguồn và tự hào về truyền thống vẻ vang của dân tộc.